5 Weken Turkse gastvrijheid

"The Turkish too much love hospitality" zegt Enes terwijl we aan een soort familiepicknick zitten. Het is de dag nadat we Turkije zijn ingekomen en het is ons niet gelukt om deze dag verder te gaan. We moesten namelijk mee uit ontbijten. Dat bleek meer om een soort lunch te gaan. Met 8 anderen. Inclusief baby. Een half uur rijden van de stad. Met vijf gangen. Enes gaat verder: "New people, I very love. New cultures, I very love. When people leave I am always very sad". Enes is een Warmshowers host in Edirne en samen met zijn huisgenoten hebben ze de afgelopen 8 jaar meer dan 1500 fietsers gehost in hun appartement. Ze zeggen simpelweg nooit nee. Als ze zelf niet kunnen dan bellen ze vrienden en mogen fietsers daar slapen. We mogen niks betalen en als we heel vroeg weg gaan zitten er rozen gevouwen van wc papier tussen onze versnellingskabels met "miss me" en "Ajax winner Championsleage". Deze jongens zijn professionals en runnen een soort gratis guesthouse die fietsers gelijk onderdompelt in de ongelofelijke Turkse gastvrijheid.

Ook tijdens het fietsen is de gastvrijheid ongelofelijk. In elk dorp krijgen we thee aangeboden, overal zwaaien mensen en roepen 'Hos geldiniz' (welkom) en op de drukkere wegen krijgen we suizende oren van alle passerende toeterende auto's. Mensen zijn naast gastvrij ook heel nieuwsgierig. Zodra we een theehuis binnenstappen vallen gesprekken stil. We zijn niet alleen de enige vrouwen, we dragen ook nog fietspakjes en zien er duidelijk niet Turks uit. Zeer vreemd. Het duurt altijd een tijdje voordat de aller stoerste of degene die Duits spreekt aarzelend naar ons toekomt en ons vraagt waar we vandaan komen en wat we doen. Na elke vraag wordt het antwoord eerst vertaald en doorgegeven van tafel naar tafel zodat iedereen in het theehuis uiteindelijk op de hoogte is. Vaak is het niet mogelijk de kopjes thee af te rekenen want dat is dan al door een ander tafeltje gedaan. De vriendelijkheid en uitnodigingen zijn zo oprecht dat we er niet aan gewend raken en ook na 4 weken nog dagelijks door geraakt zijn.

Na ons warme welkom in Edirne gaan we verder naar Istanboel waar we een week blijven. Onze goede vrienden Martine en Iris bezoeken ons en dat is heerlijk vertrouwd. We doen ons best om in zoveel mogelijk 'touristtraps' te vallen zoals een boot tour over de Bosphorus inclusief "services". Die services blijken te bestaan uit mannen die thee en koffie rondbrengen waar je dan wel voor moet betalen. Ook doen we een poging tot het spelen van Backgammon op een terras, de regels zijn ons niet helemaal duidelijk en om ons heen beginnen steeds meer Turken ons zorgelijk aan te kijken. Dat de regels niet kloppen merken we als het er aan het einde om gaat wie het eerste dubbel 6 gooit. De omstanders schudden hun hoofd. Wij mompelen nog wat over een Nederlandse versie.

Op 4 mei fietsen we weg uit Istanbul. We wisten dat op 5 mei de Ramadan (of Ramazan zoals deze in Turkije wordt genoemd) zou beginnen. Van tevoren hadden we ons hier zorgen over gemaakt want er was ons verteld dat alles dicht zou zijn en we niet in het openbaar mochten eten en drinken. Op 4 mei bestellen we dan ook een extra grote lunch want - het zou wel eens de laatste keer kunnen zijn. Die avond slapen we bij Warmshowers host Burek en zijn vrouw en kinderen. Als we hem vragen naar de Ramadan zegt hij dat hij mee doet maar zijn vrouw niet. Ze is een slechte moslim zegt hij giechelend. En trouwens in het weekend doet hij zelf ook niet mee, hij verveelt zich dan nog wel eens en ja dan is het logisch dat je ook overdag iets eet toch? Hij zegt dat overal eten en drinken te vinden is, zeker in het Westen van Turkije. Wij vinden deze milde kijk bijzonder verfrissend en ervaren later ook dat er ontspannen wordt omgegaan met de Ramadan. De meeste theehuizen en restaurantjes zijn open en mensen die wel en niet eten zitten er door elkaar.

De route die we nemen van Istanboel naar Ankara is dor, leeg en rotsachtig. Ook fietsen we voor het eerst voor dagen achter elkaar over de snelweg. We slapen bij Warmshowers hosts, in hotels en kamperen in het wild bij prachtige rotsen en twee goudmijnen. Het is een vreemde plek en we voelen ons niet op ons gemak. Rond een uur of 21.00, als het net donker is komt er een motorfiets aangereden en we horen de stem van de jongen die ons eerder die dag deze plek heeft gewezen. Een tikkie geïrriteerd en bangig besluiten we de tent open te doen en zien inderdaad diezelfde jongen daar staan. Hij heeft cola en cakejes voor ons meegenomen en via Google Translate schrijft hij " I have no intention" en daarna "I was just very bored". Hij blijkt 30km gereden te hebben om ons wat lekkers te brengen en een praatje te maken.

Als de jongen een half uur weg is en we bijna slapen rijdt er ineens een auto naar onze kampeerplek en beginnen een paar mannen bomen om te hakken. Wij zitten ondertussen alweer te bibberen in de tent. Het wordt alleen maar erger als de mannen om de tent heen lopen en met zaklampen onze fietsen bekijken. Uiteindelijk rijden ze met bomen en al weer weg ons paniekerig achterlatend. De dagen die volgen fietsen we over stille mooie wegen maar we merken ook dat het ons hoog zit. Want hebben we nou geluk gehad en is er daarom niks gebeurd? Omdat het ons teveel stress geeft bedenken we dat we de komende tijd even niet meer met z'n tweeën gaan wildkamperen.

In Ankara staan er weer nieuwe vrienden op de stoep: Max, Bram, Belle en Sam. En dit zijn niet zomaar bezoekers dit zijn heuze meefietsers. Met gehuurde fietsen rijden we samen in een week naar Cappadocië. Het is echt een feest met zijn allen. We hebben lekke banden, kamperen op een uitgestrekte vlakte, eten hele restaurants leeg, worden uitgenodigd om in een dorpshuis te slapen, voetballen met kinderen (en pompen hun banden op, zie foto), rijden door een zoutmeer, ontmoeten agressieve honden en zweten ons een ongeluk in de hitte. Kortom, ze maken mee hoe het is.

Nadat onze vrienden vertrekken wacht ons Oost Turkije. We komen andere fietsers tegen die op weg zijn naar China en met zijn vijven fietsen we een aantal dagen grotendeels over rustige tweebaanswegen. We kamperen bij benzinestations en zien het landschap veranderen: er zijn steeds meer bomen en bergen. We fietsen over onze eerste echte passen van 2000 meter met af en toe sneeuw en veel regen en onweer. Het is zwaar maar ontzettend spectaculair. Het mooiste is het gevoel dat je krijgt na het bereiken van een top na een snikhete vijf uur durende klim met een snelheid van 6km/uur. Dat moment dat je over de pas kijkt en de weg met haarspeldbochten diep beneden je het volgende dal in ziet duiken. Dat is echt magie :) En dan begint de afdaling die op de rustige en goede Turkse wegen heel hard kan gaan (72km/uur is ons record).

Als we weer met zijn tweeën zijn slapen we nog bij een aantal Turken thuis. Als je langer in gesprek bent komen er ook steeds vaker zorgen en problemen ter sprake. De economische en politieke situatie is voor veel mensen waar we mee praten niet goed: "Turkey feels like a prison", "people are getting more religious" en "your subject of study doesn't matter, you need connections". Maar ook in de kleine dorpjes fluisteren mensen na de gewoonlijke vragen soms ineens dat het moeilijk is en dat ze socialist zijn. Of de tankbediende die Engels docent was tot alle Engels docenten ontslagen werden en de meeste van zijn collega's in de gevangenis verdwenen. Op de vraag of hij niet bang is antwoordt hij: "I know I am a good man and god knows, so they can throw me in prison I am not afraid". We worden er stil van.

Meer dan een maand in Turkije is niet te vatten in 1 blog, er zijn nog zo veel verhalen te vertellen. Van de keer dat we als cadeautje 2 paar warme pantoffels meekregen voor op de fiets, of de kilo verse theebladeren die Mari meekreeg om later zelf te bewerken en de keer dat een Nederlandse vriend gebeld werd om ons uit te leggen dat we de andere kant op moesten omdat er behoorlijk getwijfeld werd aan ons navigatiesysteem. Het was prachtig, interessant en de mensen waren ongelofelijk warm, we gaan het hier missen.

26 april 2019 - 2 juni 2019